Etapy diagnostyki mikrobiologicznej
DIAGNOSTYKA MIKROBIOLOGICZNA
Podstawowa pracą w CBMiA jest diagnostyka mikrobiologiczna.
DIAGNOSTYKA MIKROBIOLOGICZNA – jest nauką zajmującą się badaniem próbek klinicznych pobranych od pacjentów podejrzanych o zakażenie. Końcowym efektem cyklu diagnostycznego jest wynik badania mikrobiologicznego, który powinien służyć lekarzowi jako pomoc w ustaleniu ostatecznego rozpoznania choroby i w podjęciu decyzji o podaniu leku przeciwdrobnoustrojowego. Wyizolowany drobnoustrój, czynnik etiologiczny może być wykorzystany do celów leczniczych.
Cykl diagnostyczny zaczyna się wtedy, gdy klinicysta analizuje: wywiad z pacjentem, wygląd zmiany, pisze skierowanie i/lub pobiera materiał od pacjenta, a kończy się wraz z otrzymaniem przez lekarza wyniku badania laboratoryjnego i zawartych w nich informacji.
ETAPY CYKLU DIAGNOSTYCZNEGO:
I ETAP: Skierowanie na badania zawierające informacje oraz dane kliniczne pacjenta
II ETAP: Pobieranie i transport odpowiednich próbek
III ETAP: Analiza laboratoryjna
IV ETAP: Interpretacja, sformułowanie wyniku badania mikrobiologicznego
I ETAP: Skierowanie
|
|
II ETAP: Pobieranie i transport materiałów klinicznych
Ryc.2.Pobieranie materiału do badań. |
|
III ETAP: Analiza laboratoryjna
Ryc.3.Zespół CBMiA wykonujący analizę laboratoryjną. |
|
METODA MIKROSKOPOWA
Ryc.4.Ocena preparatów pod mikroskopem. |
|
Zakażenie (czynnik etiologiczny) – w próbce mogą występować różne bakterie, niekoniecznie mają one związek z chorobą. Zakażenia mogą być wywołane przez jeden rodzaj bakterii (tak jest zazwyczaj) – monobakteryjne lub kilka rodzajów – polibakteryjne (maksymalnie 3).
METODA POSIEWU
Ryc.5.Posiew materiałów klinicznych. |
posiewu dokonuje się metodą redukcyjną, zawsze na podłoże z 5% krwią baranią. W zależności od rodzaju materiału i spodziewanego czynnika etiologicznego należy zastosować odpowiednie podłoża różnicujące umożliwiające wzrost wszystkich potencjalnych czynników etiologicznych tlenowych i beztlenowych, grzybów i innych w zależności od potrzeb (tak zwane posiewy pierwotne). |
INKUBACJA
Ryc.6.Inkubacja materiałów klinicznych w cieplarce. |
|
Ocena wzrostu bakterii:
Ryc.7.Ocena hodowli. |
|
Izolacja patogenu:
Ryc.8.Izolacja kolonii. |
|
IV ETAP: Interpretacja, sformułowanie wyniku badania mikrobiologicznego
Wyniki badania laboratoryjnego, dane uzyskane z zastosowaniem różnych metod, technik badawczych, pozwalają mikrobiologom dokonać interpretacji danych klinicznych o pacjencie, z danych uzyskanych w laboratorium. Zasadniczo końcowym efektem pracy mikrobiologa jest potwierdzenie lub wykluczenie czynnika etiologicznego (nazwa rodzajowa i gatunkowa) w materiale klinicznym oraz określenie lekowrażliwości na odpowiednie antybiotyki, ewentualnie podanie komentarza jak postępować.
Ryc.9 Wynik posiewu materiału klinicznego. |
Ryc.10 Badanie lekooporności czynnika etiologicznego. |
Ryc.11 Interpretacja wyników badań. |